Nerwica rodzinna to formacja leżąca u podstaw destrukcyjnego funkcjonowania rodziny. Powoduje krytyczne zakłócenia w relacjach między swoimi członkami i zakłóca pomyślny rozwój psychiczny dzieci. Nerwica rodzinna przekazywana z pokolenia na pokolenie przyczynia się do pojawienia się objawów nerwicowych i psychopatologii. Obecność nerwicy rodzinnej może być trudna do zauważenia z zewnątrz, jednak na jej istnienie mogą wskazywać następujące znaki: Podwójne komunikaty Jest to wskazówka do wykonywania pewnych działań, zawierająca sprzeczności nie do pogodzenia, których w żadnym wypadku nie da się spełnić sposób – „Zamknij gębę i jedz”. Niemożliwość spełnienia żądania nie zwalnia od kary. W takiej sytuacji dziecko zostaje pozbawione prawa do obrony poprzez wytykanie absurdalności żądań. Musiałby zatem oskarżyć o kłamstwo osoby, których miłość jest dla niego najważniejsza. Utrzymując „iluzję miłości” tworzy się błędne koło, w którym prawda nie jest przeciwieństwem kłamstwa, lecz zastępują się nawzajem. Każda reakcja dziecka na sprzeczne żądania rodziców zwraca się przeciwko niemu: „Nie rozumiałem pierwszy raz – to znaczy, że jestem głupia”, „Okazał irytację – niewdzięczność”, „Nie wytrzymał i uciekł – na nic”. W rodzinie destrukcyjnej dziecko jest chronicznie stawiane w paradoksalnej sytuacji sobowtóra wiadomości. Rodzice zajmują pozycję dominującą i obarczają go odpowiedzialnością za paradoksalne zachowanie. Podwójne komunikaty mogą odnosić się do różnych poziomów komunikacji: pochwała z wrogim wyrazem twarzy. Dziecko może być pewne, że może powiedzieć rodzicom wszystko, jednak od pierwszych słów zaczynają je ostro krytykować. Nie potrafi wyjść z podwójnej sytuacji, gdyż źródłem sprzecznych dyrektyw jest dla niego ważna osoba. Przyzwyczajając się do podporządkowywania się sprzecznościom, takie dziecko będzie miało trudności ze zrozumieniem, kim jest i jaki jest (samoświadomość). . Jego połączenie ze swoim prawdziwym ja zostanie zakłócone, a także z jego prawdziwymi potrzebami i pragnieniami. Tabu rodzinne. Niektóre tematy w komunikacji między członkami rodziny mogą stanowić tabu. Do najbardziej popularnych należą: - Zakaz seksualny. Kiedy werbalizacja jest zabroniona, seksualność może otwarcie manifestować się w działaniach. Obejmuje to mycie dziecka w wieku, w którym może to zrobić samodzielnie, układanie go do łóżka rodzica itp. - Zakaz wychodzenia z rutyny rodzinnej. W takiej rodzinie obowiązuje zbiór rygorystycznych norm i zasad, których należy przestrzegać. Dyskusja na ich temat lub wątpienie w nie jest surowo zabronione. Życie codzienne zostaje podniesione do rangi najwyższej wartości. Nikogo nie interesuje wewnętrzny świat pojedynczego członka rodziny. Taka rodzinna atmosfera jest zubożona emocjonalnie. Dziecko, które w nim dorasta, będzie miało ogromne trudności ze zrozumieniem własnych uczuć i pragnień. Sekrety rodzinne. W historii rodziny mogą zaistnieć pewne okoliczności podlegające dyskusji. Tematem tajemnicy często stają się negatywne sytuacje, w jakich znajdują się jej członkowie (poważne choroby, bezkarne przestępstwa, niewyjaśnione zgony, samobójstwa, niedoświadczone straty itp.). Pozbawione możliwości psychologicznego przetworzenia swojej historii, dziecko jest skazane na odtworzenie niszczycielskiego scenariusza swoich przodków. Jest zobowiązany do rozwiązywania problemów, z którymi jego rodzice nie mogli lub nie chcieli sobie poradzić. Sekrety rodzinne służą ochronie przed wstydem i stratą, ale mają dokładnie odwrotny skutek. Dziecko wypełnia powstałe luki swoimi fantazjami. A mogą okazać się gorsze od jakiejkolwiek prawdy. Syndrom rocznicowy. Jest to data jakiegoś ważnego wydarzenia (narodzin, ślubu, choroby, śmierci itp.). Jednocześnie jest to okres największej bezbronności. Może objawiać się na poziomie cielesnym, w postaci nagłych dolegliwości. Symbioza emocjonalna Symbioza emocjonalna to interakcja rodzica i dziecka, podczas której, poprzez procesy introjekcji i identyfikacji, zachodzą w organizmie zmiany strukturalne.