Hipoteza robocza to przypuszczenie terapeuty lub klienta na temat czynników mogących mieć wpływ na problematyczną sytuację klienta. Hipotezę można sprawdzić, potwierdzić lub obalić. Są aranżerzy, którzy mówią, że działają bez hipotez. „Jedźmy w teren, zobaczmy, jak sytuacja, a potem po drodze wszystko rozwiążemy…”. Inni wprost twierdzą, że lepiej nie wyruszać w teren bez wstępnej hipotezy, bo inaczej: „Ty” spadnie ci śnieg na głowę. Będzie bardzo źle...”Moje stanowisko w tej sprawie jest następujące. Hipotezy robocze powstają pomiędzy aranżerem a klientem w trakcie wspólnej pracy, niezależnie od tego, czy zostaną zrealizowane, czy nie, sformułowane jaśniej lub mniej wyraźnie, aby przejść od wstępnej rozmowy z klientem do ustalenia danych w projekcie należy wybrać schemat analizy. Zdradzę ci sekret, istnieje wiele takich schematów analizy. Jakkolwiek nazwiesz łódź, tak będzie pływała. Jaki schemat analizy aranżator wybierze w aranżacji, aranżacja mu wskaże. Na jakiej podstawie organizator wybiera i oferuje klientowi ten lub inny schemat analizy? Opieramy się na założeniu, że taki schemat analizy w aranżacji będzie dla Klienta jak najbardziej przejrzysty i skuteczny oraz szybko doprowadzi do rezultatów. A skoro jest takie założenie, to znaczy, że aranżer wyrobił sobie pewną hipotezę, pewne wyobrażenie aranżera o sytuacji klienta i o tym, co może mu pomóc. Swoją drogą klient często stawia przed konstelatorem własne hipotezy, bądź realizuje je i formułuje już podczas wstępnej rozmowy. Wydaje mi się, że gdyby nie mój mąż, bylibyśmy parą idealną teściowa... Bardzo nieprzyjemna osoba... Mój syn nie lubi szkoły. Miał pecha do nauczyciela... Trzeba bardzo uważać na hipotezy klienta. Bardzo dobrze charakteryzują jego poglądy, postawy, strategie życiowe, priorytety, nawyki myślenia i zachowania. Mogą stać się ważnymi wskazówkami, jak najlepiej budować z nim dialog w przyszłej pracy. Moja rekomendacja dla studentów konstelacji jest następująca. Jeśli klient upiera się przy swojej hipotezie i wyjaśnieniu tego, co się dzieje, lepiej zacząć od sprawdzenia swojej hipotezy, a następnie zaproponować własną. Niektóre hipotezy konstelacji wynikają z analizy historii rodziny i genogramu klienta: Jeśli klient ma sezonową alergię na pyłki występującą u przedstawicieli czterech pokoleń przodków, możemy założyć, że problem nie zaczął się dzisiaj. Niektóre hipotezy rodzą się z obserwacji zachowania klienta: Jeśli klient opowiada o swojej osobistej historii, zaczął niekontrolowanie płakać, nie ma potrzeby niczego szukać, gorący punkt został już znaleziony, pozostaje tylko wyjaśnić niuanse. Rodzą się pewne hipotezy z tego, że klient coś powiedział, albo NIE powiedział, albo nie chciał powiedzieć. Ważną wskazówką są tzw. „podwójne sygnały” „Panie doktorze, mam ogromny problem…” – deklaruje klient z uśmiechem od ucha do ucha. W tym przypadku konstelator dzieli się z klientem swoimi spostrzeżeniami, omawia sytuację komunikacyjną z nim i wspólnie wybierają najdogodniejszy kierunek dalszej współpracy. Któregoś dnia klientka z wielką złością i irytacją powiedziała już na początku rozmowy: „NAPRAWDĘ kocham moją mamę!!! Dlatego dzisiaj nie będziemy pracować z mamą…” To sformułowanie nie tylko wskazuje na ważny „gorący punkt” w relacji klientki z matką, ale także na to, że w tej chwili nie ma ona środków, aby nawet zajrzeć do środka ten kierunek. A zdanie klienta trzeba szanować. Hipotezy wyjaśniają się po rozpoczęciu aranżacji. Jak to się dzieje? Umówiliśmy się z klientem na spojrzenie na sytuację w ramach jednej hipotezy, wybraliśmy odpowiedni schemat analizy, po czym zapadła cisza. W tym obrazie aranżacji nie ma żadnych opłat. Świetnie. To świetny wynik. O jedną hipotezę mniej. Trzeba spojrzeć w innym kierunku. Analiza wektorowa ułożenia figur w układzie dostarcza niemal natychmiastowych wskazówek do wyjaśnienia wstępnych hipotez, zamieniając je w hipotezy robocze. Klient ziewa i patrzy na swoje stopy, być może dzieje się tak z powodu jego własnych